E. Selçuk KARAATA
Sabancı Üniversitesi
Aşağıdaki bölümde Avrupa Birliği’nin ve OECD’nin inovasyon stratejisinden aldığımız notları paylaşmaktayız. Öncelikle AB’nin stratejisine bakıldığında aşağıdaki prensipler ve yaklaşımlar dikkat çekmektedir.
İnovasyonun sanayinin işi olduğununun unutulmaması gerekir.. AB’nin ana stratejilerinden biri eğitim sisteminin geliştirilmesidir:
– Eğitim ana koşuldur,
– Sadece okullarda değil, aynı zamanda yaşam boyu öğrenim önemlidir,
– Lisan öğrenimi, yaratıcılığın desteklenmesi, bilimsel ve matematik yeteneklerin geliştirilmesi ve
– Öğrenmeyi öğrenmenin geliştirilmesi gerekir..
İnovatif ürün ve hizmetler için talebin yaratılması gerekir
– Burada bu ürün ve hizmetlere tüketicinin güvenini sağlamak gerekir
– Tüketicilerin korunması için düzenlemelere gereksinim vardır
– Tüketici güveninin yüksek olduğu piyasalarda, yeni işletmelerin inovatif ürünlerle aktif olduğu gözlenmektedir.
İnovasyonun tüm çeşitlerinin desteklenmesi gerekir; hizmet sektörü, organizasyonel inovasyon ve teknolojik inovasyon olmak üzere… Hizmetler sektörüne özel bir önem verilmesi gerekir.
– Bu kapsamda teknolojik olarak daha az gelişmiş olan bölgelerin gelişimine imkan tanınır
– Hizmetler sektörünün potansiyelinden tam anlamıyla yararlanabilmek için mali kaynaklara erişim ve KOBİ’lerde inovasyon yönetimine özel önem verilmesi gerekir.
Kümeler içinde varolmak işletmeler için önemli rekabetçi avantajlar sunar..
– Kümeler bilginin piyasaya daha hızlı girmesini sağlar.
– Başarılı kümeler yoğun rekabetin yanında işbirliğini de destekler.
Kamu sektörünün akıllı alıcı (intelligent customer) olması gerekir..
– Avrupa için ticaret öncesi satın alma (pre-commercial procurement), potansiyeli halen tam anlamıyla ortaya konmamış bir süreçtir. Ticari çözümlerin olmadığı bir alanda, kamu getirdiği teşvik ile teknolojik olarak inovatif çözümlerin oluşumunu destekler Komisyon bu süreç için bir el kitabı geliştirmiştir
OECD’nin inovasyon stratejisi incelendiğinde belirlenmiş politika prensipleri başlıklarıyla şu şekildedir. Şekilde de görüldüğü gibi OECD inovasyon stratejisinde 5 politika prensibi ortaya koymaktadır.
İnovasyon yapabilmek için insan kaynağını yetkilendir
– Eğitim sistemi, iş başında eğitim dahil olmak üzere insan kaynağının inovasyon yapabilmek için gerekli bilgileri öğrenmesini ve öğrendiklerini geliştirmesini sağlamalıdır.
– Yenilikçi bir işyeri için, etkin örgütsel değişimi sağlayacak istihdam düzenlemelerinin varlığı gerekir.
– İnovasyon prosesinde tüketicilerin aktif katılımının sağlanması kritiktir.
İnovasyonun temellerini güçlendir
– Dinamik bir iş dünyasının oluşumunu güçlendirmek, sağlıklı bir risk alma ve yaratıcılık aktivitesi içine girebilecek kültürün oluşumunu desteklemek gerekir.
İnovasyona yatırım yap ve getirisini artır
– Kamu araştırma sistemine yeterli miktarda yatırım yapmak; araştırma kurumlarının yönetişim yapısını geliştirmek gerekir.
– İnovasyon alanına özel sektör yatırımlarının artırılmasını sağlamak gerekir. Bunun için ise iyi çalışan bir mali sistemin varlığına ihtiyaç duyulmakta; yeni firmaların mali kaynaklara ulaşımını, özellikle de inovasyonun erken aşamada
desteklerini kullanılabilir hale getirmek gerekmektedir. Bu bağlamda en iyi uygulamaların yaygınlaştırılması ve piyasa dostu yaklaşımların inovasyonu desteklemek hedefiyle kullanılması gerekir.
– İnovasyonu destekleyen modern ve güvenilir bir bilgi altyapısının varlığına önem verilmelidir. Bunun için mevzuat düzenlemelerine ihtiyaç vardır.
Küresel sorunlara çözüm için inovasyonu uygula
– Küresel sorunlara inovasyonla çözüm bulabilecek esneklik sağlayan istikrarlı bir politika rejiminin oluşturulması gerekir. Bu politika rejiminin içerisinde teşviklerin olması sağlanmalıdır. Rejimin ayrıca icatları, maliyet etkin ve çevre dostu teknolojileri destekleyebilmesi gerekir.
İnovasyon için oluşturulan politikaların yönetişimini geliştir
– En yüksek düzeyde politikacı seviyesinde liderliğin sağlanması ile, hükümet politikasının merkezinde inovasyon bileşeninin olması; bu politikalar arasında bir uyumun sağlanması gerekir. Bölgesel ve yerel oyuncular arasında inovasyonu destekleyecek eşgüdümün sağlanması gerekir. Ayrıca bölgesel ve ulusal çalışmalar arasında da koordinasyon sağlanmalıdır.
– Veriye dayalı karar alma sistemlerinin, politikalar için hesap verme sorumluluğunun; ayrıca inovasyon gündeminde ölçümlemenin olduğu bir anlayışın desteklenmesi gerekir.