Kalıp Alıştırma Presi ve Kalibrasyon bir arada: Landshut’ta bulunan BMW fabrikasındaki takım tasarımcıları otomotiv sektörü geleceğinin zeminini hazırlıyorlar. Üretimden önceki en son kalite geçidi olarak, sadece kalıplar üzerinde değil, püskürtme döküm kalıpları ve RTM kalıpları üzerinde de ayrıntılı kontroller gerçekleştiren Millutensil’in Mil 408 kalıp alıştırma presi kurulmuştur.
Gelecek yıl yeni BMW modellerinin piyasaya sürülmesi ile şirket, halen kullandığı teknolojilerin dışında da fırtınalar estirecek. Birinci Sınıf marka bazı modellerinde karbon fiber takviyeli plastik yolcu kabininden, enjeksiyonla kaplanmış parçalara kadar hem taşıt yapısı hem de karuselinde bir ilke imza atıyor.Bu teknoloji ilk kez seri üretim taşıtlarda da uygulanacak.
Bu, kalıp yapımında yeni zorlukları beraberinde getiriyor. Landshut’ta bulunan BMW fabrikasının Kalıphane Müdürü Josef Puchner “Kalıp ve püskürtme döküm kalıpları ile birlikte Reçine Aktarımlı Kalıplama (RTM) süreci için kalıplar üretiyoruz” açıklamasında bulundu.
“Üretim esnasında boşta kalma zamanını minimumda tutmak amacıyla sadece iyi tasarlanmış ve tamamen işleyen kalıpların, presler ve enjeksiyon kalıplama makineleri üzerinde kullanılması için her kalıp, nihai rötuşların dayapıldığı ayrıntılı bir denetim sürecinden geçer. Bu konsept hem tarafımızdan üretilen yeni kalıplar, hem tedarik edilen kalıplar hem de onarılan kalıplara uygulanır. Bu şekilde kalıplarımızda sürekli güvenilirliği garanti edebiliriz.” Landshut fabrikası uzun zamandır kalıp alıştırma işlemleri için İtalyan Millutensil firmasının en büyük modellerinden Mil 306’yı kullanmaktadır. “Ancak, genelde ağırlığı 40 ve 100 t arasında olan 4 m sınıf yeni kalıplar bu pres için çok büyüktüler” diye açıklamaktadır Josef Puchner. “Bunun yanısıra, kalıp deneme presi tipik fonksiyonelliği ötesinde aynı anda hem bir ana pres hem de kalibrasyon cihazı olmalıydı.”
Bütün Kalıp Sınıfları İçin Tek Pres
Pres, bütün uygulanabilir kalıp sınıfları ile kullanıma uygun olmalıdır.
– gerçekten orijinal bir fikir! Yine, azami hassaslık ve yönetsel güvenlik ile hızlı, basit ve rahat bir kurma ile birlikte ergonomik bir çalışmayı mümkün kılmalıdır.
Ayrıca salt alıştırmaya ilaveten, pres üzerinde ayrıntılı testler gerçekleştirmelidir. “Başlangıçta, bir üretim presinin bu arzu edilen özelliklerini kalıp alıştırma presine aktarmak istedik. Pres üreticilerine danıştık ancak bu derece geniş kapsamlı şartnameye uygun özellikler, piyasada mevcut herhangi bir kalıp alıştırma presi tarafından karşılanmamaktaydı.
“Millutensil preslerinin yapısal avantajları ve olağanüstü mekanik özellikleri ile birlikte, Millutensil’de böyle bir projeye birlikte girişmek için açıklığı, cesareti ve de büyük ilgiyi bulduk” diye açıklamaktadır Josef Puchner. Sonuncu, fakat bir o kadar da önemli noktalardan bir tanesi de bu yeni presin alışılagelmiş sınırları “salt” bir kalıp alıştırma presinden çok daha fazla zorlamasıdır.
Kapsamlı FEM hesapları yapılmış ve tasarımda, pres sağlamlığı ve hassasiyetine odaklanılmıştır. Sonuç olarak tamamen yeni bir Model elde edilmiştir: Mil 408. 500 t kapanma kuvvetini dört silindirden alan 4 kolonlu pres ki bu, yakın zamanlarda inşa edilen fabrikalarda önemli bir kriter olan vinç yüksekliği dikkate alındığında son derece kompakt boyutlara sahiptir. İlaveten Millutensil’deki pres uzmanları, optimal kalıp yükleme-boşaltma işlemleri için daha küçük kalıp alıştırma preslerinin önemli opsiyonlarını yeni prese de uygulamışlardır. Kalıp, ergonomik olarak ideal bir çalışma pozisyonuna imkan tanıyarak, presten yanal olarak çekilebilir. Üst tabla, 180° otomatik olarak döndürülebilir ve presin girişinde çalışan takım yapımcısı için rahat şekilde de konumlandırılabilir. Bu doğrultuda, özellikle daha büyük kalıplar taşınırken kaçınılmaz olan, presin kafası üzerindeki yorucu ve tehlikeli işler maziye karıştı. Şimdi bütün alanlar takım yapımcısının görüş alanı içinde olduğundan, gerekli tedbirleri anında alarak, ince ayarın nerede gerekli olduğunu hızlı ve kesin olarak kontrol edebilir.
Ancak, Mil 408 presi “klasik” bir kalıp alıştırma presinden çok daha fazlasını sunar: Kalıplar, hassasiyet ve boyutsal tutarlılık için hayati önem taşıyan çalışma sıcaklığına getirilebilir. Bütün kızak ve maça çekiçlerinin tetiklenmesi için hidrolik hatlar, soğutma için besleme hatları veya vakum yaratma imkanı da entegre edilmiştir. Algılama testi için kapsamlı arayüzler, ortam beslemeleri ve kablo sistemi hidrolik olarak modüler Stäubli çoklu bağlantı elemanları aracılığı ile otomatik olarak bağlıdır.
Kalibrasyon Fonksiyonlu Kalıp Alıştırma Presi Reçine enjeksiyonu ve bu doğrultuda tam üretim fonksiyonelliği da bir opsiyondur, ancak kalıp yapımcısının ana amacı bu değildir. Puchner “Bir yandan kir ve aşınma ile presin kalibrasyon fonksiyonunun hassasiyetini riske atmak istemedik” diyerek sözüne başlamıştır.
“Diğer yandan ise, üretim sorumlularının isteğini uyandırmak istemiyoruz pres bir kez üretim için kullanılmış ise, deneyimler bunun üretim amacına yönelik olarak kullanılmaya devam edileceğini göstermektedir; bundan sonra da artık bir daha bundan belirlenmiş görevleri için yararlanılmamaktadır.” Bütün fonksiyonlar, motorlu taşıt üreticilerinin ihtiyaçları için özel olarak geliştirilmiş Siemens dokunmatik panel aracılığı ile merkezi ve sezgisel bir şekilde kontrol edilebilir. Ana öğeler unutulmadan, süreklilik ve daha yüksek bir otomasyon derecesine dikkat edilmiştir. Bir kez kontrol sistemine girildikten sonra kalıplar kalıcı olarak depolanır. Bu şekilde, ileride bir kalıbın onarılması veya değiştirilmesi gerektiğinde, konfigürasyon zaten önceden mevcuttur. Kalıphane Sorumlusu “Pres bizim için bir kalıp test istasyonu gibidir - kalıbın teslim edildiği andaki değer ve parametreler ile karşılaştırarak bunun durumunu kolaylıkla değerlendirebiliriz” diye açıklamada bulunmuştur. “Bu şekilde, bütün arızalar hemen tespit edilebilir. Ayrıca pres son derece verimli açma silindirleri ile donatılmış olup, silindirler de bizim üretim preslerimiz gibi 500 t bir kapasiteye sahiptir. Ancak, şimdiye kadar sadece bir kez bunları kullanmak zorunda kaldık.”
Üretimin Yükünü Etkili Şekilde Hafifletmek İçin
Üretimde onarım işlemleri için zaman yok: Parti büyüklükleri nispeten küçüktür; bu doğrultuda, arıza halinde makine sadece kapatılır; bu, BMW’deki dahiyane kalıp konsepti sayesinde düşük bir maliyet yaratır. Bundan sonra onarım işlemleri ve testler kalıp yapımı esnasında gerçekleştirilir - bu şekilde en yüksek üretim verimli şekilde elde edilir. Birlikte çalışılabilirlik açısından BMW kalıp yapımı, satın alma departmanı tarafından doğrudan koordine edilir. Bundan dolayı, alt tedarikçiler tarafından üretilen kalıplar bile Puchner’in departmanından geçer. Yine Mil 408 hakkında: “Sınırsız imkanlı pres, burada da beklentileri aşmıştır.” “Mil 408, bütün ihtiyaçlarımızı karşılamak için mükemmeldir. Leipzig’de bulunan fabrikamız için çoktan iki tane daha sipariş ettik.” Millutensil, üst kalıbı tamamen otomatik bir şekilde 180° döndürür. Bu sayede gerekli düzeltmeler zaman kaybedilmeden yapılabilir.
