E-Dergi SEKTÖRLER HABERLER ÜRÜN TANITIMLARI TEKNİK YAZILAR DOSYALAR RÖPORTAJLAR BAŞARI HİKAYELERİ UZMAN GÖRÜŞÜ YAZARLAR FUARLAR ETKİNLİKLER PROFİLLER Editörden Künye YAYIN KURULU ARŞİV ABONELİK KVKK İLETİŞİM
Uğur Urkut
Uğur Urkut
Ugur.Urkut@oerlikon.com
Verimlilik
Verimlilik tesadüfen olmaz.  Verimlilik her zaman mükemmelliğe, akılcı planlamaya ve bir konuya odaklanmaya olan köklü bir bağlılığın sonucudur.
 - Paul J. Meyer
 
Verimlilik kavramı üretim işletmelerinin rekabetçiliğini etkileyen en hayati kavramlardan birisidir. Buna rağmen bu kavramın doğru anlaşılmadığını, başka kavramlarla karıştırıldığını ve uygun yöntemlerle ölçülmediğini gözlemlemekteyiz. Benden genç arkadaşların biraz merak edip araştırması için benden de eskilerin deyimiyle “ağyarını mani, efradını cami” bir tanım üzerinde olmaya çalışacağım.
 
Önce biraz ilgisiz kavramları ayıklayalım. Yapılan en büyük hata üretim miktarı arttıkça o işletmenin verimli olacağı yanılgısıdır.
Bu her zaman doğru değildir. Çünkü, yanlış pazarlar için yanlış ürünü üretmeye çalışan firmalar için ölçek ekonomisine yakalamak kedinin kuyruğunu kovalaması gibi bir şeydir. Daha da önemlisi, olması gereken standartlarla ve sektördeki rakiplerle kıyaslanmadıkça ya da geçmişteki bir zamana göre bugüne ait bir karşılaştırılma yapılmadıkça o işletmenin verimli olup olmadığı hakkında bir kanaate de ulaşamayız.
 
Tanım olarak verimlilik, bir üretim sürecinde, üretilen ürün ve hizmetlerle tüketilen kaynaklar arasındaki ilişkiye vurgu yapar. İşgücü, sermaye, malzeme ve enerji gibi girdilerle ne kadarlık bir çıktı (ürün veya hizmet) elde edilebileceğini gösterir. Bu tanımdan hareketle verimlilikle ilgili bilmemiz gereken ilk şey kaynakları doğru kullanmak, minimum girdiyle olabilecek maksimum çıktıyı elde etmektir. Birkaç dönüm tarlada buğday hasadı yapmak için biçerdöver alan bir çiftçi, ayda birkaç saat kullanacağı bir makineye yatırım yapan sanayici bu anlamda tamamen verimsizdir.
 
Öte yandan, bir işletmede yaratılan değerle verimlilik arasında çok yakın bir ilişki vardır. Yani, yüksek bir verimliliğe ulaşmak için operasyonel süreçlerin sonucunda meydana gelen ürün ve hizmetlere (çıktıya) bir değer katmak gerekir. 
 
Bir işletmede verimsizliğe neden olan faktörleri şöyle sıralayabiliriz;
• Üst yönetimin verimlilik ve toplam kalite konularını anlamaması, bu konuda gösterilen çabalara destek olmaması,
• Ürün tasarımının ve süreç yönetiminin çok yetersiz olması
• Tesis, makine ve ekipmanlara teknolojik bir yatırım yapabilecek sermayenin olmaması,
• Yetişmiş, güvenilir ve yetenekli işgücünün olmaması
• Çalışanların eğitimi için yetersiz bütçe ayrılması
• Finansal denetimlerin yapılmaması ve önlemlerin alınmaması
• Organizasyon içi iletişimin zayıf olması
• Çok kötü bir bilişim altyapısı ve veritabanı
• İş etiğinin olmaması
 
Verimlik ile İlgili Kavram Karmaşası
Verimlilikle karıştırılan kavramların başında etkinlik ve etkenlik gelir. Etkinlik bir “işi doğru yapmak” anlamına gelirken etkenlik ise “doğru işi yapmak” anlamında değerlendirilir. Etkinlik kapasite kullanımı gibi kaynakların kullanımı ile ilgilidir. Bir üretim işletmesi için de hedeflenen de bu değil midir? İstenen operasyonu yapmak için en az kaynağı kullanmak. Ancak bundan daha da önemlisi sayısallaştırılması zor bir kavram olan etkenliktir. Müşteri açısından yaratılan değeri gösteren etkenlik, sürecin en sonunda yer alan odaklanan pazarı ve müşteriyi gösterir.
 
Bu durumda bir işi doğru bir makineyle ve uygun süreçlerle yapıyor olmak da yetmez. Doğru işi buluyor olmak gerekir… doğru ürünü, doğru müşteriyi, doğru pazarı. Aksi halde bir servet ödediğimiz bir üretim tezgahı yanlış bir işi, yanlış bir fiyatla “çok verimli” bir şekilde üretiyor olabilir.
 
Verimlilik İçin Gerekli Unsurlar
Verimlilik için hedeflenecek birinci amaç işletmenin insan kaynağının niteliği ve bu niteliğin sürekli olarak geliştirilmesi olmalıdır. Okullar olabilecek en nitelikli öğrencileri yetiştirilmelidir. Firmalar en yüksek emek verimliliğine ulaşabilmek adına kendi alanlarında en iyileri işe alabilmeli, en yetenekli insanlarla çalışabilmeli ve gelişimleri için her türlü özveriyi gösterebilmelidir. Bu cesarete sahip olamayan bir firmanın sektöründe inovatif, yaratıcı ve global bir oyuncu olması imkansızdır. Kanımca bu durum önümüzdeki en büyük engeldir.
 
Diğer bir nokta ise işletmede akılcı stratejik hedeflerin konulması, bunların ölçülmesi ve sürekli iyileştirme prensibi içinde daima iyiye doğru geliştirilmesidir. Operasyonların ve süreçlerin ölçülmediği işletmelerde sorunların tanımının yapılması, problemlerin çözülmesi ve karar alınması oldukça zordur. “El terazi göz mizan” bir yaklaşım ise günümüzün nanoteknolojik iş dünyasının hassas dijital terazisinde doğru bir ölçüm yöntemi olmayacaktır.
 
Verimlilik ve Yüksek Kar
Temel olarak bir firmanın karlılığını artırmanın iki yolu vardır. Birincisi satışları ya da satış fiyatını artırmak ikincisiyse verimlilik yoluyla maliyetleri azaltmaktır.
 
Firmaların girdileri için tedarikçilerine ve çalışanlarına ne ödediği, çıktıları için müşterilerinden ne aldığı ulaşacağı kar marjını doğrudan etkiler. Verimliliği düşük bir firma tesadüfen dönemsel olarak büyük bir satış hacmine ulaşsa bile uzun vadede operasyonel süreçlerini iyileştirmedikçe yüksek karlılığını sürdüremez.
 
Ekonomik sınırların kalktığı bir dünyada bu kadar kapasite fazlası varken, firmalar kıyasıya bir rekabet ortamındayken ürününüzü satabilecek müşteriyi bulabilmek ve uygun fiyatı koruyabilmek çok da kolay değil. Bu durumda yüksek karlılık için geriye tek bir yol kalıyor; o da verimli olmak. Özellikle, belli bir üretim tecrübesine ve müşteri portföyüne sahip işletmeler için verimlilik konusu çok daha önemlidir. Yıllar içinde fiyatları erozyona uğramış, stratejik doğrultusunu kaybetmiş, hantal ve amaçsız firmaların silkelenerek doğru konulara odaklanması, “daha azla daha fazlayı nasıl yaparız” diye düşünerek gereksiz unsurlarını tırpanlanması gerekir.
 
Son söz: Yapılmaması gereken işleri yüksek bir verimlilikle
yapmak anlamsızdır.
Paylaş Tweet Paylaş
4425 kez okundu
SEKTÖREL HABERLER
Müşteri Deneyimi Yönetiminde Rakamsal Hedefler, Yerini Deneyimin Gerçek Değerini Çıkaran Göstergelere Bıraktı
Rekabetçi iş dünyasında şirketlerin başarısında sundukları müşteri deneyimi yönetimi artık yalnızca finansal rakamlarla ölçülmüyor. Yıllarca performans denilince akla satış grafikleri, işlem süre DEVAMI...
ESET’ten, Petya’nın Mirasçısı HybridPetya İçin Kritik Uyarı
Siber güvenlik alanında dünya lideri olan ESET, Polonya’dan kötü amaçlı yazılım tarama platformu VirusTotal’e yüklenen bir HybridPetya önyükleme kiti ve fidye yazılımı keşfetti. Örnek DEVAMI...
ESET’ten Güçlü Performans
Siber güvenlik alanında dünya lideri olan ESET, The Forrester Wave™: Avrupa’da Yönetilen Tespit ve Müdahale Hizmetleri, 2025 3. Çeyrek Raporu’nda güçlü performans gösteren şirke DEVAMI...
Big Bang Startup Challenge Bu Yıl 25-26 Kasım’da UNIQ İstanbul’da Gerçekleştirilecek
İTÜ ARI Teknokent’in Kuluçka Merkezi İTÜ Çekirdek tarafından her yıl düzenlenen Türkiye’nin en büyük girişimcilik etkinliği Big Bang Startup Challenge, bu yıl ‘’ImpactVerse&r DEVAMI...
Kaleseramik’ten Seramik Sektöründe Sürdürülebilir ve Yenilikçi Ar-Ge Atılımı
Türkiye seramik sektörünün lider firmalarından Kaleseramik, Ar-Ge Merkezi bünyesinde kuracağı “Seramik Teknolojileri Öncül Ar-Ge Laboratuvarı” ile TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratu DEVAMI...
PLASFED Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Karadeniz: “Konkordato Başvurularındaki Sinyaller İyi Okunmalı”
PLASFED Başkanı Ömer Karadeniz, konkordato başvurularındaki artışın iş dünyasındaki finansal sıkışıklığın net bir göstergesi olduğuna dikkat çekerek, “Sanayicinin önünü açmak, ekonominin ön DEVAMI...
Borçelik’in Bu iş Eşitlik İşi Projesinde 7. Faz Tamamlandı
Borusan Grup şirketlerinden Borçelik’in, Bursa İş Kadınları ve Yöneticileri Derneği (BUİKAD) ve Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB) iş birliğiyle yürüttüğü “Bu İş Eşitlik İşi” pr DEVAMI...
Yılın İlk 8 Aylık Döneminde Otomotiv Üretimi Yüzde 4, İhracatı Yüzde 7 Büyüdü!
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) 2025 yılının ilk 8 aylık dönemine ilişkin verileri açıkladı. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artış gösteren toplam üretim 908 bin 238 adet olarak gerçekle DEVAMI...
Şifrelemenin Önemi Her Geçen Gün Artıyor
Günümüzde kurumların tek bir güvenlik ihlali, inşa ettikleri her şeyi tehlikeye atabiliyor. Fikri mülkiyet ve gizli müşteri verilerinin çalınması, ağır mali kayıplar ve marka itibarının zedelenmesi ve şirk DEVAMI...
Schlotter’in Yeni Prosesi Dünyada İlk Kez Paintexpo Eurasıa ve Surtech Eurasıa’da
Endüstriyel kaplama ve yüzey işlem teknolojileri, otomotivden beyaz eşyaya, savunma sanayiinden elektroniğe kadar birçok sektörde ürünlerin yüzey kalitesini artırmak, dayanıklılığını geliştirmek ve ç DEVAMI...
En Çok Okunanlar Son Eklenenler