Önder Tamşen, SteelTec Takım Çelikleri Satış Müdürü, Tamsen, Onder.Tamsen@steeltec-group.com
Kalıpçılık sektörü günden güne global rekabetin, teknoloji kullanımının ve know-how ihtiyacının arttığı bir sektör olmaya devam etmektedir.
Özellikle OEM’lerin, kalıp ile üretilecek olan parçalardaki beklentilerinin artması, kalıp tasarımı, üretimi ve çelik seçimleri gibi konularda ki beklentilerin de artmasına sebep olmaktadır. Kalıpçılık sektöründe faaliyet gösteren tüm firmaların kendilerini daha da geliştirmek adına düzenli olarak iyileştirme çalışmaları yapmaları gerektiği kanaatindeyiz.
Bu değişime adapte olan ve teknolojik gelişmeleri yakından takip eden ve kendi üretimlerine uyarlayan firmalar büyümeye ve ayakta kalmaya devam ederken tepkisiz kalan üreticiler ise kayıp olmaya veya küçülmeye zorlanmaktadırlar.
Teknolojik ve diğer efektif üretim yöntemleri, kalıpçılarımıza kalıp imalat sürelerinde ciddi iyileştirme sağlamasının yanı sıra hem maliyet hem de kalite anlamında müşterilerinin beklentilerine bir adım daha yaklaşmaktadır.
Bu makalemde, zaman zaman göz ardı edilen ve kalıp üretiminin en önemli etkenlerinden biri olan “Takım Çelikleri” seçimine değinmek istiyorum.
“Takım Çelikleri” nden beklenen en önemli özellikleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Parlatılabilirlik
• Tokluk
• Aşınma Direnci
• Desen Kabiliyeti
Bu özelliklerin önemi tartışılmaz! Peki bu işlemleri elde etmek için harcanan efor, işçilik ve diğer tüm maliyetler?
• Çelik işlenebilirliği
• Çalışma şartlarına EN uygun çelik kullanımı, dolayısı ile çelik ömrü
• Tadilat ve bakım maliyetleri (örn. Paslanmazlık)
• Üretim süreleri
• Takım ve tezgah yıpranmaları
• Tezgah ilerleme ve devri gibi parametreler
• Isıl işlem ve çeliğe etkileri
Söz konusu bu parametreler de kalıplarda kullanılacak çelik seçimleri ile doğrudan bağlantılı olan ve üretim maliyetlerine ciddi oranda etki eden unsurlardır.
Kalıpçıların veya kalıp şartnamesi oluşturan OEM’lerin çelik seçimlerinde tüm bu etkenleri dikkate alarak uygulama alanlarında ihtiyaç duyulan tüm özelliklere sahip çelikleri tercih etmeleri çok kritik konudur.
Takım Çelikleri seçimi konusunda kalıp üreticilerimizin danışabileceğini yine en sağlıklı kaynaklar çelik üreticileri ve distribütörleri olmaktadır. Bu gibi firmalar ile yakın temasta çalışıp ihtiyaçlarınızı ve bu ihtiyaçları karşılayacak çelik seçimlerine karar verilmesi büyük önem arz etmektedir.
Plastik kalıplarındaki işleyiş süreçlerini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz. Çelik üreticisinden müşteri / nihai tükeciye kadar olan süreçler üretilecek kalıba bağlı olarak 1 aydan 8 aya kadar sürebilmektedir.
İlk etapta çelik seçimi yanlış yapılır ise kalan diğer tüm süreçlerin sağlıklı yürütülme şansı bulunmamaktadır.